Voorbeelden van herkomst en
ontwikkeling van familienamen

Ter illustratie volgt hieronder een overzicht van een aantal familienamen die in het verleden voorkwamen in het gebied waar de familienaam Schulpen tot bloei kwam, nl. het gebied rond Susteren, Dieteren en Roosteren. Ook voor een aantal namen die in dit kerngebied minder voorkwamen maar elders in de omgeving is een plaatsje ingeruimd. In veel gevallen komen deze namen ook thans nog voor, zij het, in sommige gevallen, in gewijzigde vorm. De namen zijn aangevuld met vele gangbare varianten die zich in de loop der eeuwen hebben ontwikkeld, en met een toelichting op de betekenis en, indien mogelijk, de ontstaansgeschiedenis.

Met toestemming van de auteur zijn de meeste namen met de bijbehorende verklaringen ontleend aan het boekwerk "Familienamen in Limburg" door wijlen Jos Crott, en bewerkt door de heer Jo Hoen. (ISBN 90-5291-083-9 Datawyse Boekproducties Maastricht). Voor wie eens echt wil grasduinen in de wereld van de Limburgse familienamen met een schat aan achtergrondinformatie is het boekwerk van de heer Hoen een onmisbaar standaardwerk.

Aarts, Arets, Arnolds

Afgeleid van de voornaam Arnold. Overige varianten o.a. Aerts, Arnts, Arts en Arnoldi.

van Aertsen

Herkomstnaam ontleend aan Arcen in Nrd. Limburg. Variant: van Aersen.

van Agt

Herkomstnaam ontleend aan Acht bij Eindhoven.

Backus, Backhuys

Deze naam is terug te voeren op bakhuis, een bijgebouw bij een boerderij waar brood werd gebakken. Varianten zijn Backes, Bakkes en Bakx.

Beckers, Bakker

Is ontleend aan het bakkersberoep, en de Zd. Nederlandse benaming "bekker". Varianten zijn Bekkers, Becks, Bex en gewoon Bakker. In Zd. Limburg komt ook het franstalige "Boulanger" voor. De namen Koeckebakker, Schoonbrood en Botterweck (wittebrood) verwijzen naar specifieke specialiteiten van het bakkersberoep.

Beurskens

Evenals Beursgens en Bursgens is deze naam ontstaan uit "Liborius", een heilige uit Westphalen.

Bohnen, Bonen, Boonen

Afgeleid van Bonifacius. Een van de vele roepnamen van Bonifacius is "Fetschin". Hieruit ontwikkelden zich de namen Schins, Schings en Schijns. Ook de naam Bonten komt van Bonifatius, evenals Bonefaas en Bonné. Bonifacius heeft dus heel wat verschillende soorten achternamen opgeleverd.

Bocken, Bokken

Is terug te voeren op een huisnaam, dikwijls een herberg, waarvan het uithangbord een dierenmotief, in dit geval een bok voorstelde. Veel namen zijn aan uithangborden ontleend, zoals Craenen (kraanvogel), Dassen (das), Frösch (Duits voor kikker), Haan, de Haen en Haenen, de Hondt, van der Leeuw, Mols en van der Valck.

Boers, Bours, de Boer

Deze naam is een typische beroepsnaam. Uit deze naam blijkt verder duidelijk, dat bepaalde familienamen onafhankelijk van elkaar en overal ontstaan zijn. Er woonden nl. legio boeren op het platteland zodat ook overal en onafhankelijk van elkaar een naam ontstond die afgeleid werd van "boer".

Brands, Brentjes

Afgeleid van de voornaam Brand, een Germaans woord voor zwaard. Een Friese vorm is Brandsma.

Brand, Brands

Herkomstnaam ontleend aan het dorp Brand bij Aken. De naam "Brands" blijkt meerdere oorsprongen te kennen. Zie hiervoor.